Τετάρτη 27 Ιουνίου 2012
Η εξόρμηση προς το φυσικό αέριο στη Μεσόγειο (Μέρος 2ο). Αυξημένες εντάσεις για την ενέργεια στο Αιγαίο Πέλαγος
F. William Engdahl*
Οι πρώτες εξερευνήσεις έχουν επιβεβαιώσει ότι τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν εντυπωσιακά σε όλα τα ύδατα ανοικτά της Ελλάδα, Τουρκίας, Κύπρου και Συρίας.
Το ελληνικό ενεργειακό συρτάκι
Με την καταστροφική οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα, δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε σοβαρά να ψάξει για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Από τότε που τα βρήκε, η χώρα άρχισε να χορεύει ένα περίεργο μπαλέτο με το ΔΝΤ και τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα είδος «συρτάκι της ενέργειας» για τον έλεγχο αυτών των τεράστιων ανακαλύψεων, για το ποιος θα επωφεληθεί τελικά.
Τον Δεκέμβριο του 2010, όταν φαινότανε ότι η ελληνική κρίση θα μπορούσε ακόμα να επιλυθεί χωρίς τα γίγαντα σχέδια διασώσεων ή ιδιωτικοποιήσεων, το ελληνικό Υπουργείο Ενέργειας συγκρότησε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για να μελετήσουν τις προοπτικές για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στα ύδατα της. Η πετρελαϊκή βιομηχανία και του φυσικού αερίου της χώρας είχε αρχίσει να αυξάνει τις επενδύσεις της μετά από μια πρώτη μικρή ανακάλυψη πετρελαίου το 2009. Διεξήχθηκαν τότε σημαντικότερες γεωλογικές μελέτες. Οι πρώτες εκτιμήσεις έδειξαν ότι η ποσότητα του πετρελαίου στα ανοικτά των ελληνικών ακτών θα υπερβαίνει τα 22 δισεκατομμύρια βαρέλια στο Ιόνιο Πέλαγος, στα δυτικά και περίπου 4 δισεκατομμύρια βαρέλια στο βόρειο Αιγαίο, στα ανατολικά. [ 1 ]
Τα νότια τμήματα του Αιγαίου και το Κρητικό Πέλαγος δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί, και οι αριθμοί θα μπορούσαν τελικά να αποδειχθούν πολύ υψηλότεροι. Μια προηγούμενη έκθεση του Ελληνικού Εθνικού Συμβουλίου για την ενεργειακή πολιτική ανακοίνωνε: «Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης όπου οι έρευνες σχετικά με πιθανά αποθέματα υδρογονανθράκων ήταν ελάχιστες» [ 2 ]. Σύμφωνα με τον αναλυτή Αριστοτέλη Βασιλάκη, «οι έρευνες για τη μέτρηση της ποσότητας των αποθεμάτων φυσικού αερίου την εκτίμησαν σε 9.000 δισεκατομμύρια ευρώ» [3 ]. Ακόμα και αν μόνο ένα μικρό μέρος αυτού ήταν διαθέσιμο, θα ήταν αρκετό για να αλλάξει ριζικά τα οικονομικά της Ελλάδα και σε όλη την περιοχή.
Ο David Hynes, ο ειδικός στους πετρελαϊκούς πόρους του Πανεπιστημίου Tulane (Νέα Ορλεάνη), δήλωσε πρόσφατα σε ένα ακροατήριο στην Αθήνα, ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να λύσει ενδεχομένως την κρίση και να επιστρέψει όλο το χρέος της μέσω της αξιοποίησης των νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου που ανακαλύφθηκαν. Εκτιμά ότι αυτό θα μπορούσε να φέρει στη χώρα πάνω από 300 δισ. ευρώ στα 25 χρόνια.
Αλλά αντ 'αυτού, η ελληνική κυβέρνηση αναγκάζεται να αποδεχθεί αλλαγές στη κυβέρνηση, περικοπές μισθών και αναστολές πληρωμής των συντάξεων για να πάρει ένα δεύτερο δάνειο από την ΕΕ και το ΔΝΤ, πράγμα που θα οδηγήσει τη χώρα ακόμα πιο βαθιά στην πορεία της οικονομικής παρακμής. [ 4 ]
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ηγέτες του ΔΝΤ και της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, ζητάνε από την Ελλάδα να πουλήσει τα λιμάνια της και τις δημόσιες επιχειρήσεις, ανάμεσα τις φυσικά τις κρατικές πετρελαϊκές εταιρείες, για να μειώσει το χρέος της. Στην καλύτερη περίπτωση, η πώληση των μετοχών θα έφερνε στη χώρα 50 δισεκατομμύρια ευρώ [5]. Τα σχέδια προβλέπουν ότι η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου, η ΔΕΠΑ, θα ιδιωτικοποιήσει το 65% των μετοχών της για την αποπληρωμή του χρέους [6 ]. Οι αγοραστές θα έρθουν πιθανώς απ’ έξω από τη χώρα, όπως συνέβη με άλλες ελληνικές επιχειρήσεις που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση.
Το πρόβλημα, πέρα από την απαίτηση του ΔΝΤ ήτοι η Ελλάδα να εκποιεί τους πετρελαϊκούς πόρους της, βρίσκεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει κηρύξει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) όπως οι περισσότερες άλλες χώρες που κάνουν γεωτρήσεις για να εντοπίσουν το πετρέλαιο . Λίγες ήταν οι ανάγκες μέχρι τότε. Η ΑΟΖ παραχωρεί στο κράτος ειδικά δικαιώματα σχετικά με τον πλούτο του υπεδάφους στα ύδατα που δηλώνονται στο πλαίσιο της Τρίτης Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας , η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 1994. Βάσει αυτής της Σύμβασης, ένα κράτος μπορεί να διεκδικήσει ΑΟΖ μέχρι 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές του [7 ].
Η Τουρκία έχει δηλώσει ήδη ότι θεωρεί ως «πράξη πολέμου» το γεγονός ότι η Ελλάδα κάνει γεωτρήσεις πιο μακριά στο Αιγαίο [ 8 ]. Μέχρι σήμερα, αυτό δεν είχε προκαλέσει συνέπειες επειδή δεν ήταν γνωστά τα αποθέματα πετρελαίου ή φυσικού αερίου. Από δω και στο εξής πρόκειται για τελείως διαφορετικό διακύβευμα.
Ο Ευάγγελος Κουλουμπής, πρώην υπουργός Βιομηχανίας δήλωσε πρόσφατα ότι η χώρα θα μπορούσε να «καλύψει το 50% των αναγκών της με το πετρέλαιο που ανακαλύφθηκε σε υπεράκτια κοιτάσματα του Αιγαίου, και ότι το μόνο εμπόδιο είναι η αντίθεση της Τουρκίας σε σχέση με μια πιθανή ελληνική εκμετάλλευση»[ 9 ].
Η Χίλαρι ξέρει και αυτή να χορεύει
Περιοδικό Επίκαιρα – «Ρεπορτάζ: η Χίλαρυ ήρθε στην Ελλάδα να συνάψει συμβάσεις για την εξερεύνηση πετρελαίου» Ιούλιος 21, 2011.
Τον Ιούλιο του 2011, η Ουάσιγκτον προσχώρησε στο ενεργειακό ελληνικό συρτάκι. Ή Υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον ταξίδεψε στην Αθήνα έχοντας υπόψη τα ενεργειακά ζητήματα. Συνοδευόταν από τον Ειδικό Απεσταλμένο της για τα Ευρασιατικά Ενεργειακά, ζητήματα Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ. Ο Μόρνινγκσταρ ήταν ο ειδικός σύμβουλος του προέδρου Μπιλ Κλίντον, υπεύθυνος για την ενεργειακή διπλωματία στη λεκάνη της Κασπίας, και ένας από τους στρατηγικούς πράκτορες της Ουάσιγκτον στις γεωπολιτικές μάχες για τον διαμελισμό της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και στη συνέχεια για την περικύκλωση της Ρωσίας, τότε βυθισμένης στο χάος, από προ-νατοϊκά παλιά κράτη της ΕΣΣΔ.
Ο Μόρνινγκσταρ και ο αμφιλεγόμενος Matthew Bryza, ήταν οι κύριοι αρχιτέκτονες στην Ουάσιγκτον των σχεδίων των αμερικανικών αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου που στόχευαν να αποκοπεί η Ρωσία και οι πόροι φυσικού αερίου της από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μπράιζα είναι δεδηλωμένος αντίπαλος του ρωσικού αγωγού South Stream, που περνάει μέσα από τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου [ 10 ]. Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση Ομπάμα δεν είναι ουδέτερη για τις νέες ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τρεις μέρες μετά την αποχώρηση της Χίλαρι από την Αθήνα, η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε τη δημιουργία ενός νέου κυβερνητικού οργανισμού για τη διαχείριση των προσφορών για την εξερεύνηση και τις γεωτρήσεις.
Ο Μόρνινγκσταρ είναι ο Αμερικανός ειδικός για τον οικονομικό αντάρτικο πόλεμο έναντι της ρωσικής ενεργειακής πολιτικής. Ήταν καθοριστικός για τη διατήρηση του αμφιλεγόμενου αγωγού BTC που ξεκινά από το Μπακού, περνάει από τη Τυφλίδα στη Γεωργία και τελειώνει στο τουρκικό λιμάνι του Τσεϊχάν, μια δαπανηρή επιχείρηση που σχεδιάστηκε αποκλειστικά για να αποφευχθεί η διέλευση από τη Ρωσία.
Πρότεινε ανοιχτά να εγκαταλείψουν η Ελλάδα και η Τουρκία τις ιστορικές διαφορές τους για τη Κύπρο, και πολλά άλλα θέματα, και να συμφωνήσουν να διαχειριστούν από κοινού τα αποθέματά τους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο Αιγαίο. Είπε επίσης στην ελληνική κυβέρνηση ότι θα πρέπει να ξεχάσει τη συνεργασία με τη Μόσχα για τον αγωγό South Stream και το έργο του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη [ 11 ].
Σύμφωνα με έκθεση του πολιτικού αναλυτή Αριστοτέλη Βασιλάκη που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2011, ο στόχος της Ουάσιγκτον να πιέζει και την Ελλάδα και την Τουρκία να ενώσουν τις δυνάμεις τους για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο βρίσκεται στην κατανομή των αναμενόμενων εσόδων από αυτές τις εκμεταλλεύσεις. Σύμφωνα με την έκθεση του, η Ουάσιγκτον προτείνει η Ελλάδα να πάρει το 20% του τζίρου, η Τουρκία το 20% και η αμερικανική εταιρεία Noble Energy, εταιρεία που ήδη εξασφάλισε τις γεωτρήσεις στα ισραηλινά ύδατα και ανοικτά των ακτών της ελληνικής πλευράς της Κύπρου, τη μερίδα του λέοντος, δηλαδή 60% [12 ].
Ο Μπιλ, ο σύζυγος της υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι, κάνει λόμπυ στην Ουάσιγκτον για λογαριασμό της Noble Energy. [13 ]
Οι κυπριακές επιπλοκές
Ο Κύπριος Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου στην Κύπρο το Φεβρουάριο 2012.
Σαν να μη έφταναν αυτές οι γεωπολιτικές επιπλοκές, η Noble Energy ανακάλυψε επίσης τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου στα ανοικτά της Δημοκρατίας της Κύπρος. Τον Δεκέμβριο του 2011, η εταιρεία ανακοίνωσε μια επιτυχή γεώτρηση σε μια περιοχή η οποία εκτιμάται ότι περιέχει τουλάχιστον 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Ο Charles Davidson, διευθύνων σύμβουλος της Noble Energy, δήλωσε στον Τύπο ότι «αυτή η τελευταία ανακάλυψη δείχνει ότι αυτή η λεκάνη είναι πρωταρχικής σημασίας στον κόσμο, από άποψη ποσότητας και ποιότητας» [ 14 ].
Η Κύπρος είναι ένα περίπλοκο κομμάτι στη σκακιέρα.
Αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της κυβέρνησης των ΗΠΑ της δεκαετίας του 1970 αποκάλυψαν πρόσφατα ότι ο Χένρι Κίσινγκερ, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εξωτερικών, ενθάρρυνε ενεργά και διευκόλυνε τον εξοπλισμό του τουρκικού καθεστώτος του πρώην μαθητή του Κίσινγκερ στο Χάρβαρντ και πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετσεβίτ, να οργανώσει την στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο το 1974, με αποτέλεσμα την εθνική διχοτόμηση του νησιού μεταξύ μιας τουρκικής περιοχής στη βόρεια Κύπρο και μίας ελληνικής στα νότια, μια διαίρεση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Η στρατηγική του Κίσινγκερ, που υποστήριζαν από τους Βρετανούς, ήταν να δημιουργήσει ένα πρόσχημα για μόνιμη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, για να πραγματοποιήσουν στρατιωτικές παρακολουθήσεις στην ανατολική Μεσόγειο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. [15 ]
Σήμερα, το ελληνικό μέρος του νότου, όπου η Noble Energy ανακάλυψε μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου, είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο πρόεδρός του Δημήτρης Χριστόφιας, είναι ο μόνος κομμουνιστής ηγέτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης στενός φίλος του Ισραήλ, και της Ρωσίας. Επιπλέον, είναι πολύ κριτικός για την αμερικανική εξωτερική πολιτική και της Τουρκίας [16 ].
Αυτή τη στιγμή, το Ισραήλ σχεδιάζει να ποντίσει ένα υποθαλάσσιο αγωγό από τα ισραηλινά κοιτάσματα της Λεβαντινής Λεκάνης μέσω των υδάτων της Κύπρου προς την ελληνική ηπειρωτική χώρα, για τον εφοδιασμό της αγοράς της ΕΕ.
Οι κυβερνήσεις της Κύπρου και του Ισραήλ συμφώνησαν για την οριοθέτηση των αντίστοιχων οικονομικών ζωνών τους, αγνοώντας την Τουρκία. Η τελευταία απείλησε ανοιχτά τη Κύπρο για την συμφωνία της με την Noble Energy. Η Ρωσία αντέδρασε δηλώνοντας ότι δεν θα ανεχθεί τουρκικές απειλές έναντι της Κύπρου, περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο τις ρωσο-τουρκικές σχέσεις [17 ].
Οι τουρκο-ισραηλινές σχέσεις από την άλλη πλευρά, που ήταν φιλικές στο παρελθόν, έχουν γίνει όλο και πιο τεταμένες κατά τα τελευταία έτη στα πλαίσια της εξωτερικής πολιτικής του Ερντογάν.
Η Άγκυρα έχει εκφράσει την ανησυχία της για τις σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και των ιστορικών αντιπάλων της, ήτοι της Ελλάδας και των Ελληνοκυπρίων. Η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρος, σύμμαχος της Τουρκίας, φοβάται να μην εκπροσωπηθεί αρκετά στη διανομή του φυσικού αερίου μετά τη συμφωνία του Ισραήλ και της Λευκωσίας για την οριοθέτηση των 250 χλμ. θάλασσας που τους χωρίζουν. [18 ]
Γίνεται φανερό, ειδικά όταν ρίξουμε παράλληλα μια ματιά στο χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου, ότι η ακόρεστη όρεξη για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου θέτει τα θεμέλια για μια μεγάλη σύγκρουση στην περιοχή, που συμπεριλαμβάνει τα στρατηγικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ισραήλ, της Τουρκίας, της Συρίας και του Λίβανου.
[1] « Greek Companies Step Up Offshore Oil Exploration-Large Reserves Possible », par Ioannis Michaletos, balkanalysis.com, 8 décembre 2010.
[3] « Hillary came to Greece to seal oil exploration deals ! », par Hellas Frappe, hellasfrappe.blogspot.com, 21 juillet 2011.
[4] « Drilling for oil in the Aegean may help ease Greece’s debt crisis », par Chris Blake, hellenext.org, 7 juillet 2011.
[6] « Greece Considering Plugging Aegean Islands into Turkish Energy Grid », par John Daly, businessinsider.com, 22 novembre 2011.
[7] Convention des Nations Unies sur le Droit de la mer, 6ème partie, article 76, Définition du plateau continental.
[13] « Vast gas fields found off Israel’s shores cause trouble at home and abroad », par Hugh Naylor, thenational.ae, 34 janvier 2011.
[14] « Significant Natural Gas Discovery Offshore Republic of Cyprus », Communiqué de presse de Noble Energy, maritime-executive.com, 28 décembre 2011.
[15] « New documents link Kissinger to two 1970s coups », par Larisa Alexandrovna et Muriel Kane, rawstory.com, 26 juin 2007.The Cyprus Conspiracy, America Espionnage and the Turkish invasion, par Brendan O’Malley et Ian Craig, I.B. Tauris éditeur, 1999.
[16] « http://turkeymacedonia.wordpress.co..., par Yilan,turkeymacedonia.wordpress.com, 30 mai 2011.
[17] « Turkey and Cyprus Gas : More Troubles Ahead in 2012 », par Stephen Blank, silkroadstudies.org, 9 janvier 2011.
F. William Engdahl
*Ο F. William Engdahl είναι Αμερικανός δημοσιογράφος, ειδικός στον τομέα της ενέργειας και της γεωπολιτικής.
πηγη:ινφογνώμων
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
0 Responses to “Η εξόρμηση προς το φυσικό αέριο στη Μεσόγειο (Μέρος 2ο). Αυξημένες εντάσεις για την ενέργεια στο Αιγαίο Πέλαγος”
Δημοσίευση σχολίου