Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου 2012
Ισραήλ, Ιράν και Ηνωμένες Πολιτείες: Επιλογές και η Λύση της Στρατιωτικής Επέμβασης, του Χρήστου Διαμαντόπουλου
Ένα πυρηνικό Ιράν μπορεί να αποτελεί μία σημαντική πρόκληση για τα συμφέροντα των Η.Π.Α και του Ισραήλ και παράλληλα αυξάνει τις πιθανότητες για μία περιφερειακή στρατιωτική σύγκρουση.
Tags:
'Αρθρα ,
Απόψεις ,
Γεωπολιτική ,
Διεθνή
Παρόλα αυτά, μία προληπτική επίθεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή το Ισραήλ, κατά του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, δεν αποτελεί και την καλύτερη λύση σε αυτή την περίοδο, ενώ μπορεί και επιπροσθέτως να καταστήσει την απειλή ακόμη πιο μεγάλη.
Αυτό που πρέπει να σημειωθεί, είναι πως ένα πυρηνικά εξοπλισμένο Ιράν δημιουργεί υψηλούς κινδύνους από πολλές απόψεις. Πιστεύοντας πως έχει εξασφαλίσει μία επιτυχημένη πυρηνική αποτροπή, που το προστατεύει από οποιαδήποτε στρατιωτική κίνηση σε βάρος του, το Ιράν ενδέχεται να αυξήσει την υποστήριξή του προς τη Hezbollah και τη Hamas ενισχύοντας και πυροδοτώντας με αυτό τον τρόπο, την ανασφάλεια στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Παράλληλα, η εχθρότητα που διακατέχει τις σχέσεις με το Ισραήλ, μπορεί να αποτελέσει την αιτία και αφορμή για την έκρηξη μίας πυρηνικής σύγκρουσης. Ως εκ τούτου, για τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, η παρεμπόδιση της απόκτησης πυρηνικών οπλών από την Τεχεράνη.
Μέχρι το Ιράν να θέσει φρένο στο κυνήγι της ανάπτυξης πυρηνικών δυνατοτήτων, η «καλύτερη» λύση παραμένει ο τωρινός συνδυασμός της πίεσης και της διπλωματίας. Βέβαια, η λύση της στρατιωτικής επέμβασης παραμένει πάντα στο τραπέζι των συζητήσεων. Ωστόσο, οι διαμορφωτές της πολιτικής θα πρέπει να κατανοήσουν ότι το ρίσκο και το κόστος μίας στρατιωτικής εμπλοκής είναι πολύ υψηλό. Η στρατιωτική κλιμάκωση θα πρέπει να παραμείνει ως η έσχατη λύση, την οποία θα ακολουθήσουν μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες, ως υπερδύναμη και μόνο υπό ακραίες συνθήκες.
Αυτό που θα πρέπει όλοι οι διαμορφωτές της πολιτικής να κατανοήσουν είναι πως η πυρηνική απειλή από την Τεχεράνη μεγαλώνει, αλλά δεν είναι άμεση. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το Ιράν προσπαθεί να εφορμόσει μία στρατηγική «πυρηνικής προστασίας», βάσει της οποίας προσπαθεί να αναπτύξει τις τεχνικές δυνατότητες για την άμεση κατασκευή πυρηνικών όπλων, όταν ο Ηγέτης της χώρας το αποφασίσει. Ωστόσο, το Ιράν βρίσκεται τουλάχιστον ένα χρόνο (ίσως και παραπάνω) πίσω από την απόκτηση αυτής της δυνατότητας.
Παράλληλα, η «πυρηνική εμφάνιση» που μπορεί το Ιράν να επιδιώξει, έχει αρκετές εκδοχές. Εφόσον το πρόγραμμα συνεχιστεί, μπορεί το μέγεθος της δύναμης που θα δημιουργηθεί, να βρίσκεται σε ένα συγκεκριμένο όριο που θα καθοριστεί από την ηγεσία της χώρας. Το όριο αυτό αποτελεί ένα συγκεκριμένο κατώφλι, το οποίο, αν ξεπεραστεί, τότε θα αλλάξει αντίστοιχα και το πυρηνικό οπλοστάσιο και ο χαρακτήρας της Τεχεράνης. Κάθε μία από αυτές τις εκδοχές ισοδυναμεί και με διαφορετικό ρίσκο.
Να σημειωθεί ότι είναι σχεδόν απίθανο, το Ιράν να δώσει πυρηνικά όπλα σε τρομοκράτες κατά του Ισραήλ. Είναι σίγουρο πως η Τεχεράνη δεν έχει τάσεις αυτοκτονίας και βλέπει με ορθολογισμό την πυρηνική αποτροπή που θέλει να δημιουργήσει και να διατηρήσει.
Επίσης, ένα πυρηνικό Ιράν, μπορεί να είναι πιο επικίνδυνο από ένα Ιράν δίχως πυρηνικά όπλα, ενώ, στην περίπτωση που η Τεχεράνη θεωρήσει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα λειτουργεί αποτρεπτικά σε μία ενδεχόμενη εχθρική επίθεση, τότε υπάρχει η πιθανότητα να ενισχύσει την υποστήριξή του προς τη λεκάνης της ανατολικής Μεσογείου, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο την επιρροή του στις χώρες αυτής.
Εν κατακλείδι, ένα ενισχυμένο πυρηνικό Ιράν, ενδέχεται να πυροδοτήσει μία σύγκρουση με την άλλη πυρηνική δύναμη της περιοχής, το Ισραήλ. Ωστόσο, το ζήτημα της σύγκρουσης αυτών των δύο δυνάμεων έχει υπερμεγεθυνθεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι υπαρκτό, σημαντικό και με σοβαρές συνέπειες.
Καθώς οι διαμορφωτές της πολιτικής εξετάζουν πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης της κατάστασης, θα πρέπει να έχουν υπόψην τους ότι η παρεμπόδιση της δημιουργίας ενός πυρηνικού Ιράν (ως πολεμική δύναμη), πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα και τα προληπτικά μέτρα σωστά εφορμόζονται προς αυτό τον σκοπό. Παράλληλα, οι δύο δυνάμεις, Ηνωμένες Πολιτείες και Ισραήλ, θα πρέπει να αποφύγουν οποιαδήποτε ενέργεια οδηγεί σε περιορισμό των διπλωματικών επιλογών. Και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, ιδίως αυτή την περίοδο, που το Ισραήλ πιέζει άμεσα και έμμεσα για στρατιωτική επέμβαση. Παράλληλα, η χάραξη κόκκινων γραμμών, στην προσπάθεια της επιθετικής πολιτικής που ασκείται από κάποιους ηγέτες με σκοπό την αποτροπή, ενέχει ιδιαίτερο ρίσκο. Για παράδειγμα, το να ζητούν οι μεγάλες δυνάμεις το μηδενισμό όλων των δραστηριοτήτων εμπλουτισμού ουρανίου από την Τεχεράνη, δεν αποτελεί ευέλικτη λύση που λύνει το πρόβλημα. Οι διαμορφωτές της πολιτικής θα πρέπει να εξετάσουν άλλες ενδεχόμενες λύσεις, με τις οποίες θα είναι εφικτή μία συμφωνία, κοινώς αποδεκτή και από τις δύο πλευρές.
Και πάλι, να τονιστεί, ότι η χρήση της στρατιωτικής ισχύος θα πρέπει να αποτελέσει την έσχατη λύση, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και των πολιτικών πιέσεων προς την Τεχεράνη, δεν θα πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι ως επιλογή. Βέβαια, το μεγάλο ρίσκο, σε συνδυασμό με τα άγνωστα έως τώρα κέρδη από μία τέτοια επιχείρηση, καθιστά το προληπτικό χτύπημα τελευταίο στη λίστα των επιλογών. Μην ξεχνούμε ότι είναι ακόμη άγνωστος ο πραγματικός αριθμός των πυραύλων που διαθέτει το Ιράν, καθώς επίσης ισχύει το ίδιο και για την πραγματική σύνθεση και μέγεθος των στρατιωτικών του δυνάμεων. Μέχρι τώρα, όλα βασίζονται σε εκτιμήσεις. Και με απλές εκτιμήσεις κανείς δεν πρέπει να οδηγείται σε πόλεμο.
Η προληπτική επίθεση θα πρέπει να γίνει μόνο όταν όλες οι μη στρατιωτικές επιλογές επιλογές έχουν εξαντληθεί και παράλληλα το Ιράν κινηθεί προς τον πυρηνικό του εξοπλισμό. Επίσης, πρέπει να έχει εξασφαλιστεί ότι το χτύπημα θα εμποδίσει πραγματικά το Ιράν, θέτοντας τέλος στις πυρηνικές του φιλοδοξίες, ενώ παράλληλα απαιτείται και η συνδρομή όλων των συμμάχων, ώστε να εξασφαλιστεί ο περιορισμός της Τεχεράνης και η μη επανέναρξη του προγράμματός της.
Αναφορικά με το Ισραήλ, θα πρέπει να σταματήσουν οι λεονταρισμοί, διότι μία πρόωρη επίθεση, ενέχει τους κινδύνους της αποτυχίας. Παρόλο που ο Πρόεδρος Νετανιάχου διανέμει στο Υπουργικό του Συμβούλιο τα σχέδια μίας επίθεσης κατά της Τεχεράνης, δεν κάνει κανένα λόγο για σχέδια που αφορούν στην αντιμετώπιση μιας αποτυχημένης προσπάθειας προληπτικής επίθεσης. Παράλληλα, είναι εμφανές το μένος των Ισραηλινών, που εμφανίζονται να σκέφτονται περισσότερο την επίθεση, από μία ουσιαστική επίλυση του ζητήματος. Μην ξεχνούμε άλλωστε, ότι η καλύτερη λύση είναι αυτή που δεν κοστίζει ούτε σε χρήμα αλλά ούτε και σε ανθρώπινες ζωές. Και όπως δείχνουν έως τώρα τα πράγματα, οι Ισραηλινοί πιέζουν μόνο για στρατιωτική επέμβαση, χωρίς να λείπει και η εκμετάλλευση της κατάστασης αυτής από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν είναι τυχαίο, ότι ο υποψήφιος Πρόεδρος Romney, έχει εμμέσως υποσχεθεί στήριξη στα σχέδια των Ισραηλινών, προκειμένου να αντλήσει υποστήριξη στην προεκλογική του εκστρατεία. Ποιά θα είναι όμως η εξέλιξη αν μία στρατιωτική επιχείρηση δεν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα; Ένας λάθος χειρισμός της κατάστασης μπορεί να οδηγήσει σε ευρεία στρατιωτική κλιμάκωση όλη την περιοχή, δημιουργώντας αποσταθεροποίηση και οδηγώντας τις Η.Π.Α. σε μία εμπλοκή που σίγουρα δεν επιδιώκουν.
Στην παρούσα φάση, μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να αποφασίσουν ότι όλα τα μέσα έχουν εξαντληθεί και να επιλέξουν τη λύση της στρατιωτικής επέμβασης. Μονάχα η αμερικανική πολεμική μηχανή είναι ικανή να υποστηρίξει ένα τέτοιο εγχείρημα, στο οποίο όμως θα πρέπει για ακόμη μία φορά, να υπάρξει και η ανάλογη στήριξη από την Ευρώπη.
Ο Χρήστος Διαμαντόπουλος είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πάντειου Πανεπιστήμιου.
πηγη:http://www.e-afipnisi.gr
πηγη:http://www.e-afipnisi.gr
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
0 Responses to “ Ισραήλ, Ιράν και Ηνωμένες Πολιτείες: Επιλογές και η Λύση της Στρατιωτικής Επέμβασης, του Χρήστου Διαμαντόπουλου”
Δημοσίευση σχολίου