Ελεύθερος Κήρυκας

Ο άξονας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ οφείλει να ολοκληρωθεί στο ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο, επισημαίνει ο καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας & Γεωπολιτικής, Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Θ. Μάζης. Ο ακαδημαïκός προτρέπει την Κυπριακή Δημοκρατία, κινουμένη με διπλωματική ευφυΐα, να εκχωρήσει προς εκμετάλλευση τα νοτιοδυτικά βυθοτεμάχια της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στη Ρωσία και τη Γαλλία, ώστε να ισχυροποιήσει τη θέση της, διασφαλίζοντας ισχυρούς συμμάχουςέναντι των τουρκικών «ονειρώξεων». 
Η Κύπρος απέκτησε και οδεύει στην αξιοποίηση της δικής της ΑΟΖ. Η Κυπριακή Δημοκρατία είχε την τύχη να έχει, πρώτον έναν Ρολάνδη υπουργό Εξωτερικών με τόλμη και πατριωτισμό στην Κυβέρνηση Κληρίδη που έδωσε βάρος στην υπόθεση των κυπριακών υδρογονανθράκων. Δεύτερον ένα Τάσσο Παπαδόπουλο που είχε το θάρρος και τον πατριωτισμό να κηρύξει την ΑΟΖ της Κύπρου χαράσσοντας τα σχετικά βυθοτεμάχια, την ευφυΐα να συνεργαστεί με το Ισραήλ και με το αμερικανο-ισραηλινό επιχειρηματικό consortium Νoble-Delek και τρίτο την παρούσα Κυβέρνηση του κ. Χριστόφια, η οποία αξιοποίησε με σωφροσύνη τις ενέργειες της πολιτικής των προηγουμένων και τις ισχυροποίησε με τις αντίστοιχες νομικές κινήσεις. Στον τομέα αυτό, ειδικά, ο Πρόεδρος Χριστόφιας ενήργησε με απόλυτο ορθολογισμό και οφείλουμε να του το αναγνωρίσουμε. Μπορούμε να διαφωνούμε αλλού, αλλά η ιστορία γράφεται μόνο με αντικειμενικότητα. 

Η Ελλάδα θα τα καταφέρει; Το ερώτημα που τίθεται είναι αν διαθέτει η Ελλάδα ανάλογες κυβερνήσεις αλλά και ανάλογες πολιτικές προσωπικότητες. Εάν η απάντηση είναι «ναι» τότε η Ελλάδα θα κηρύξει εντός του έτους την ΑΟΖ της και θα συνεργασθεί με ανάλογους επιχειρηματικούς εταίρους ή και τους ίδιους με αυτούς της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εάν η απάντηση είναι «όχι» τότε... «ουαί τοις ηττημένοις».

Υπάρχει μεγάλη μεταβλητότητα στις διεθνείς συμμαχίες. Αυτό παρατηρούμε και στις σχέσεις Τουρκίας Ισραήλ και Ελλάδας - Ισραήλ. Συνεχίζω να λέω εδώ και είκοσι περίπου χρόνια, ότι ο άξονας Ελλάδας-ΚύπρουΙσραήλ οφείλει να ολοκληρωθεί στο ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο, όπως και στο επίπεδο παροχής σταθερότητας και ασφαλείας στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου. Η ευρωπαϊκή και νατοϊκή συνάμα διάσταση της Ελλάδας, η ευρωπαϊκή διάσταση της Κύπρου και η διεθνούς επιρροής διάσταση του Ισραήλ, αποτελούν τις καλύτερες εγγυήσεις ασφάλειας και αξιοπιστίας σε μια περιοχή που συγκλονίζεται από την αστάθεια της εκραγείσης «Αραβικής Άνοιξης», η οποία μετεξελίσσεται σε «ισλαμικό φθινόπωρο» και φοβούμαι ότι βαίνει ολοταχώς για ένα «ισλαμιστικό χειμώνα». Παρατηρούντες τις τουρκικές διεκδικήσεις σε επίπεδο ΑΟΖ, όπως αυτές έχουν χαρτογραφηθεί από την Άγκυρα, αντιλαμβανόμαστε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία κινουμένη με διπλωματική ευφυΐα οφείλει να εκχωρήσει προς εκμετάλλευση τα νοτιοδυτικά βυθοτεμάχια της δικής της, επισήμου, ΑΟΖ (εις την έκταση όπου αυτά συμπίπτουν με τις τουρκικές διεκδικήσεις), εις τη Ρωσία και τη Γαλλία ώστε να ισχυροποιήσει τη θέση της, διασφαλίζοντας ισχυρούς συμμάχους έναντι των τουρκικών «ονειρώξεων».

Η Ρωσία …δεν είναι δύναμη η οποία μπορεί να περιφρονηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία, ιδιαιτέρως με τις εξελίξεις στη Συρία και τα ρωσικά συμφέροντα ελλιμενισμού του ρωσικού πολεμικού ναυτικού στην Ταρτούς. Η Ρωσία δεν θα επιτρέψει την εξαφάνιση του Μπάαθ από το πολιτικό σκηνικό της νέας Συρίας και αυτό δεν είναι κάτι που το Ισραήλ αντιλαμβάνεται με αρνητικό τρόπο. Ένα πλουραλιστικό πολιτικό σκηνικό στη Συρία, ως μετριασμός της ισχύος των ανερχόμενων αδελφών μουσουλμάνων δεν είναι αρνητικό ούτε για την ισορροπία στην περιοχή. Ας μη λησμονούμε ότι η Τουρκία δεν έχει πλέον τις καλές σχέσεις που είχε με το μπααθικό καθεστώς της Δαμασκού και οι μυστικές υπηρεσίες της Αγκύρας αναμιγνύονται θρασύτατα στο παίγνιο εσωτερικής ανατροπής του προέδρου Άσαντ και αποσταθεροποιήσεως του καθεστώτος του.

Εάν λειτουργήσει ο άξονας μεταφοράς υδρογονανθράκων Ισραήλ - Κύπρου - Κρήτης - Ιονίου - Ευρώπης, ακυρώνεται κάθε φιλοδοξία της Τουρκίας; Η Κύπρος οφείλει να τηρήσει τις ισορροπίες και να διατηρήσει καλές σχέσεις με την κοσμική πολιτική αυτή πτέρυγα του συριακού πολιτικού φάσματος, διότι η πλευρά αυτή θα αποτελέσει σύμμετρο αντίβαρο έναντι μιας μονολιθικής σαριατικής ισλαμιστικής διακυβέρνησης της Συρίας από τους αδελφούς Μουσουλμάνους. Το Μπάαθ στη νέα Συρία, θα αποτελέσει ικανό συζητητή με τη Δύση. Συνεπής στήριξη από ρωσικής πλευράς θα συνεχίσει να παρέχεται προς το κόμμα αυτό ως εχέγγυο για τη διασφάλιση των ρωσικών συμφερόντων στη Λεκάνη της Λεβαντίνης. Πρέπει ακόμη να υπομνήσουμε ότι η πραγματικότητα απέδειξε ότι η Ουάσινγκτον ζήτησε από την Τεχεράνη να μην πλήξει τις αμερικανικές δυνάμεις κατά την αποχώρησή τους από τα ιρακινά εδάφη με αντάλλαγμα να «παραχωρηθούν» κάποιες επιρροές σε αυτή -ατύπως- εις τους σιιτικούς πληθυσμούς του νοτίου Ιράκ όπου ηγείται ο Αγιατολάχ Σιστάνι, Ιρανός υπήκοος και δραστηριοποιείται ο «Στρατός του Μάχντι» (Jaish alΜahdi), δηλαδή η ισχυρή ένοπλη σιιτική πολιτοφυλακή. Με δεδομένο ότι το 62% του ιρακινού πληθυσμού είναι σιίτες, αντιλαμβανόμαστε ότι οι ιρανικές επιρροές στο νέο Ιράκ θα είναι σημαντικές έως απόλυτες, πλην του ήδη συγκροτηθέντος ιρακινού Κουρδιστάν. Διαδοχικά, αυτό σημαίνει ότι, πρώτον, αφενός μεν οι τουρκικές βλέψεις για προβολή ισχύος στα ιρακινά εδάφη περιορίζονται σημαντικά και δεύτερον, αντιθέτως το καθεστώς Άσαντ αντλεί ισχύ λόγω της στενής σχέσης του με την Τεχεράνη. Η Άγκυρα και πάλι είναι σε δίλημμα, εφόσον συνεχίζει να ψυχραίνει τις σχέσεις της με τη Δαμασκό, λόγω της φοβίας της για τη συνένωση των Σύρων Κούρδων στα νοτιοανατολικά σύνορά της με τη Συρία με το Ιρακινό Κουρδιστάν, το οποίο έχει κοινά σύνορα με τον συρο-κουρδικό εδαφο-πληθυσμιακό θύλακο.

Η Ελλάδα και η Κύπρος θα πληρώσουν πολύ ακριβά τη γεωστρατηγική τους θέση; Σύμφωνα με τα ανωτέρω λεχθέντα, είναι δυνατόν «να πληρωθούν πολύ καλά» για τη γεωστρατηγική τους θέση. Αρκεί να υπάρχουν πρόσωπα και σχεδιασμοί αντάξια των περιστάσεων. Υπάρχουν; 

Παρόλο που μοιάζει η πολιτική και οι ιδεολογίες να χάνουν έδαφος μπρος στα οικονομικά συμφέροντα, ηΕλλάδα και η Κύπρος τι επιχειρηματολογία πρέπει να αναπτύξουν για να ενισχύσουν τη θέση τους;Χρειάζεται οικονομική και γεωστρατηγική επιχειρηματολογία και αντίστοιχη πράξη. Και βαθύτατη αντίληψη ότι η γεωγραφία απαιτεί σταθερό και συμπαγή ελλαδο-κυπριακό άξονα, δηλαδή συνειδητό άξονα του ελληνισμού της νοτιοανατολικής Μεσογείου, ώστε ο τρίτος σύμμαχος στην περιοχή, το Ισραήλ, να είναι σε θέση να επιβιώσει, να ευημερήσει με ασφάλεια και να ανταποδώσει για τούτο τις οφειλές του στη συμμαχία.


Πιστεύετε ότι μια ισχυρή τουρκική οικονομία αυξάνει την επιθετικότητά της ή το αντίστροφο; 
Η Τουρκία δεν θα καταφέρει να κρατηθεί πέραν του 2012 ως «ισχυρή οικονομία», άρα το ερώτημα ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας. Πάντως, η Ιστορία μέχρι σήμερα έχει αποδείξει ότι ουδέποτε η ισχυρή οικονομία ενός κράτους, (π.χ. Ναζιστική Γερμανία, Βρετανική Αυτοκρατορία, Ισπανική Ναυτική Αυτοκρατορία, Αυστρο-ουγγαρία, κ.τλ.) απέτρεψε τις ιμπεριαλιστικές και ηγεμονικές του διεκδικήσεις. Τουναντίον, τις ενίσχυσε. Ιδιαίτερα όταν η οικονομική ανάπτυξη στην Τουρκία στοχεύει εξαρχής στην περιφερειακή ηγεμονία και όχι στην εσωτερική κοινωνική ευδαιμονία.
Βλέπετε ότι θα επιχειρηθεί από τη Ρωσία να αναχαιτίσει με δυναμικό τρόπο την επέκταση του μουσουλμανικού-τουρκικού τόξου; Είναι προφανές ότι η Ρωσία θα προστατεύσει το «εγγύς εξωτερικό» της αλλά και τις υπερκαυκάσιες επαρχίες της από το ισλαμιστικό κίνημα. Άρα μια Τουρκία εμπλεκομένη σε αυτές τις δραστηριότητες λόγω της ανάγκης της να ενισχύσει το φιλομουσουλμανικό προφίλ της, αποτελεί για τη Μόσχα έναν καθαρό αντίπαλο από στρατηγική άποψη.

Παρά την αρχική ευφορία της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, η Τουρκία έχει καταγράψει αποτυχίες; Μήπως άλλωστε στην Αρμενία η τουρκική πολιτική δεν απέτυχε; Στο Κουρδικό δεν απέτυχε; Στην περίπτωση του Ισραήλ δεν απέτυχε; Με την Ελλάδα δεν απέτυχε; Οι τουρκοευρωπαϊκές σχέσεις δεν ευρίσκονται σήμερα στο ναδίρ; Οι σχέσεις της Αγκύρας με την Κύπρο δεν ακολουθούν κατά πόδας αυτήν την αποτυχία; Οι τουρκοσυριακές σχέσεις έχουν φθάσει στο χειρότερο σημείο οξύνσεως που γνώρισαν ποτέ; Ακόμα και οι, πρώην, άριστες τουρκο-ιρανικές σχέσεις έχουν εισέλθει σε επίπεδο καχυποψίας... Ποιες λοιπόν είναι οι επιτυχίες του δόγματος των «μηδενικών τριβών» του κ. Νταβούτογλου;

Ποιος μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, πιστεύετε ότι βγαίνει περισσότερο χαμένος, σε επίπεδο γεωπολιτικής, από την παγίωση της ψύχρανσης των σχέσεών τους;
Είναι σαφές ότι το δίκτυο επηρεασμού της διεθνούς κοινής γνώμης υπέρ των τουρκικών θέσεων στην παρούσα συγκυρία έχει υποστεί σοβαρότατο πλήγμα και έχει καταρρεύσει. Η στήριξη την οποία απολάμβανε η Τουρκία από το πανίσχυρο αμερικανο-εβραϊκό λόμπι στην Ουάσινγκτον, άρα στο κέντρο του κόσμου, δεν υπάρχει πλέον. Από την άλλη πλευρά, οποιαδήποτε απειλή της υπάρξεως και ασφάλειας του κράτους του Ισραήλ αποτελεί θανάσιμο πλήγμα στην αμερικανική προβολή ισχύος στην περιοχή της Ν/Α Μεσογείου. Ιδιαιτέρως σήμερα όπου τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της Δύσεως γενικότερα, είναι σημαντικότατα λόγω των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή και της τροφοδοσίας της Δύσεως από μη αραβο-μουσουλμανικούς αλλά ούτε και ρωσικούς, υδρογονάνθρακες. Το Ισραήλ αντικαθιστά την Τουρκία από πλευράς στρατηγικού βάθους με τον άξονα Κύπρου-Ελλάδος. Η Τουρκία όμως δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στα σοβαρά εξωτερικά της προβλήματα, όπως το Κουρδικό, χωρίς την παντοειδή ισραηλο-αμερικανική υποστήριξη. Συνεπώς ζημιωμένη από αυτήν την ψύχρανση σχέσεων η Τουρκία εξέρχεται (;) αποδυναμωμένη. Τα γεγονότα μεταξύ Τουρκίας-Ισραήλ συνδέονται άμεσα και με το θέμα των γεωτρήσεων στην περιοχή Λεβιάθαν για εξόρυξη φυσικού αερίου από την Κύπρο και το Ισραήλ. Η Τουρκία έχει εκφράσει ξεκάθαρα τη δυσαρέσκειά της, προχωρώντας, μάλιστα, και σε απειλές. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει «επεισόδιο» στην Κύπρο; Μεγίστη αστειότης! Θα ήθελα πράγματι να δω ένα τέτοιο επεισόδιο! Κυρίως τα αποτελέσματά του για την Τουρκία. Δεν θα ήθελα να ήμουν στη θέση της Αγκύρας σε μια ανάλογη περίπτωση.