Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2013

Σβήνουν οι νομάδες


Σήμα κινδύνου εκπέμπει η εγχώρια νομαδική κτηνοτροφία, η οποία μετά από πάνω από 2.000 έτη αδιάλειπτης παρουσίας στα βοσκοτόπια των υψιπέδων της Πίνδου κι άλλων ελληνικών βουνών, χρήζει στήριξης για να μπορέσει να επιβιώσει και να δώσει τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά. Χωρίς καμία επιστημονική υποστήριξη ή διευκολύνσεις στο θέμα της εξασφάλισης των απαιτούμενων λιβαδικών εκτάσεων για τη βόσκηση των κοπαδιών και με το εισόδημά τους να πριονίζεται από το κόστος διατήρησης των εκμεταλλεύσεων, οι λίγοι εναπομείναντες νομάδες κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε δεινή θέση και ο αριθμός των ζώων τους βαίνει μειούμενος.
«Για να ξεκινήσει η ανάπτυξη στον κλάδο και κατ’ επέκταση στην εθνική οικονομία είναι προαπαιτούμενο να υπάρξει η επιστημονική στήριξη. Από τα 15 χρόνια μου έχω να δω γεωπόνο να περάσει από τα κοπάδια μας στο βουνό ή στο λιβάδι, για να μας δώσει μια στήριξη», αναφέρει με πικρία ο Γιάννης Δεκόλης. Κτηνοτρόφος και ο ίδιος, με 700 πρόβατα της σπάνιας φυλής Καραμάνικα – Κατσικά ο κ. Δεκόλης μίλησε στις 10 Φεβρουαρίου σε ημερίδα του ΣΕΚ στο πλαίσιο της 8ης Zootechnia στη Θεσσαλονίκη και παρατήρησε πως έπειτα από αρκετές δεκαετίες ξαναείδε στην ελληνική ύπαιθρο εικόνες που δε συνάδουν σε ανεπτυγμένη χώρα όπως η Ελλάδα. «Φέτος για πρώτη φορά παρατηρήθηκε το φαινόμενο κτηνοτρόφοι να μετακινούν πεζή τα ζώα τους από τα βουνά προς τα χωριά στους κάμπους, περπατώντας για ημέρες, επειδή δεν είχαν χρήματα για να μισθώσουν τα μεταφορικά μέσα», τόνισε, προσθέτοντας ότι για έκτακτες περιπτώσεις και όπου είναι αναγκαίο θα πρέπει να δοθούν και κονδύλια προς τους κτηνοτρόφους αυτής της κατηγορίας.
Μέγα θέμα η διανομή των βοσκότοπων

Φορώντας το «μανδύα» του θεσμικού του ρόλου, καθώς είναι και πρόεδρος της Ένωσης Μετακινούμενων Κτηνοτρόφων της Ηπείρου, που ιδρύθηκε το 2008 και πλέον αριθμεί 350 μέλη, με ένα συνολικό ζωικό κεφάλαιο της τάξης των 100.000 μονάδων, με βοοειδή και αιγοπρόβατα ο κ. Δεκόλης χαρακτήρισε μεγάλο θέμα για τον κλάδο τη διανομή των βοσκότοπων που διαχειρίζονται οι ΟΤΑ.
«Ό,τι λεφτά παίρνουμε από τις επιδοτήσεις καταλήγουν στα ταμεία των δήμων για τις δημοπρασίες των λιβαδιών», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Η λύση που προτείνουμε είναι η εκχώρηση από τους ΟΤΑ της διαχείρισης των βοσκοτόπων σε επίπεδο περιφέρειας. Για  την  Ήπειρο, η αρμόδια επιτροπή της περιφέρειας σε συνεργασία με την Ένωση Μετακινούμενων Κτηνοτρόφων να αναλαμβάνει τη διαχείριση των εκτάσεων και να αποφασίζει με βάση διάφορα κριτήρια την κατανομή των βοσκοτόπων με συμβόλαια διάρκειας 3 έως 10 ετών», είπε και εκτίμησε ότι θα πρέπει στα κριτήρια να λαμβάνονται υπόψη η εντοπιότητα του αιτούντος και ο αριθμός και το είδος των ζώων και ύστερα να διαμορφώνονται οι τιμές ανάλογα με το μέγεθος του κοπαδιού και των ζώων.
Ανώτερης ποιότητας προϊόντα
Στοίχημα για τους μετακινούμενους κτηνοτρόφους επίσης, κατά τον κ. Δεκόλη, είναι να πετύχουν την αναγνώριση των προϊόντων που παράγουν ως ανώτερης ποιότητας διότι αυτό θα έχει θετική επίπτωση στο εισόδημά τους, που αποτελεί βασικό παράγοντα για να τους συγκρατήσει πάνω στις ορεινές περιοχές.
Επικουρικά στο θέμα της υψηλής ποιότητας των προϊόντων εκτατικής κτηνοτροφίας τοποθετήθηκε η γεωπόνος Σ. Μπελιμπασάκη, τονίζοντας ότι στην Ευρώπη υπάρχει κίνημα στήριξης τέτοιων εκμεταλλεύσεων, οι οποίες ανεβαίνουν στα βουνά για τρεις μήνες και τα προϊόντα που πωλούν, επειδή είναι εμπλουτισμένα με ω3 λιπαρά, απολαμβάνουν υψηλές τιμές.
Τείχος προστασίας γύρω από τη φέτα επιχειρεί να χτίσει ο συνεταιρισμός Θρακών Αμνός μέσω της ίδρυσης Διεπαγγελματικής
Αν βουλιάξει η βάρκα της φέτας, δε θα πνιγούν μόνο οι κτηνοτρόφοι

Να περιφρουρήσουν τη φέτα από τις επιθέσεις ουκ ολίγων ανταγωνιστών του εξωτερικού, που αποσκοπούν να αποκτήσουν δικαίωμα χρήσης της ονομασίας για παρόμοια δικά τους προϊόντα, αλλά και από τα απανωτά… αυτογκόλ, που βάζουν εγχώριοι εμπλεκόμενοι με το προϊόν, επιχειρούν φορείς του τυροκομικού κλάδου, μέσω της ίδρυσης Διεπαγγελματικής για τη Φέτα, ενώ την ίδια στιγμή σε ανάλογη κίνηση προχωρά κι ο ΣΕΚ για τη σύσταση της Διεπαγγελματικής στο Κρέας.
Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία «τείχους προστασίας» γύρω από τη φέτα ανήκει στον κτηνοτροφικό συνεταιρισμό Έβρου «θρακών Αμνός» και όπως ανέφερε ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Χρήστος Παρασχούδης, έχει απήχηση και στους άλλους «κρίκους» της αλυσίδας του προϊόντος, καθώς έγινε αντιληπτό ότι μια δυσμενής εξέλιξη για τη φέτα θα φέρει κατάρρευση σε όλο το κύκλωμα που σχετίζεται με την αξιοποίησή της. «Αν βουλιάξει η βάρκα της φέτας, δεν θα πνιγούν μόνο οι κτηνοτρόφοι, αλλά και όλοι όσοι μετέχουν στην τυποποίηση και την εμπορία της», τονίστηκε και από τον γεωπόνο Θεόδωρο Μανουσίδη σε συνάντηση που οργανώθηκε στις 10 Φεβρουαρίου στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της 8ης Zootechnia, με σκοπό να τεθούν οι βάσεις για την ίδρυση της Διεπαγγελματικής Φέτας.
Ήδη προς την κατεύθυνση αυτή, οι πρωτεργάτες της πρωτοβουλίας, όπως αποκάλυψε ο Κωνσταντίνος Μπλιάτσος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Γεωργική Ανάπτυξη ΑΕ, αλλά και σύμβουλος του συνεταιρισμού «θρακών Αμνός», προχωρούν στη προετοιμασία μιας πρότασης σχεδίου καταστατικού για την ίδρυση Διεπαγγελματικής Φέτας, την οποία, εντός 20ημέρου, θα την προωθήσουν σε όλους όσοι ασχολούνται με την παραγωγή, την τυποποίηση και την εμπορία για διαβούλευση. «Είμαστε αποφασισμένοι να την προχωρήσουμε» ξεκαθάρισε στην Agrenda ο κ. Μπλιάτσος τονίζοντας πως όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους, μηδέ εξαιρουμένων των κτηνοτρόφων. «Δεν κατηγορούμε κανέναν, αλλά δεν μπορεί οι 5 τόνοι γάλα στο βυτίο, στο δρόμο να γίνονται 17 τόνοι», τόνισε ο ίδιος.
Για τους κινδύνους που ελλοχεύουν για το προϊόν «από τον κακό μας εαυτό και όχι από τις Βρυξέλλες», μίλησε και ο πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας κ. Μιχ. Τζιότζιος, αφήνοντας αιχμές για τις προσμείξεις αγελαδινού γάλακτος, αλλά και το ότι ιδιαίτερα τα καλοκαίρια, με το κύμα του τουρισμού, γνωρίζει έξαρση το φαινόμενο να πωλείται στα εστιατόρια λευκό τυρί δήθεν ως φέτα, σε όγκους που μπορεί να φθάνουν και τους 150.000 τόνους. «Υπάρχει ασυδοσία στην εγχώρια αγορά», είπε ο κ. Τζιότζιος, χαρακτηρίζοντας τη φέτα «λευκό θησαυρό» για την οικονομία μας, αφού «η κατανάλωση φέτας και λευκού τυριού διεθνώς φθάνει τους 600 χιλ. τόνους ετησίως, τη στιγμή που οι εξαγωγές μας είναι μόλις 30.000 τόνοι». Πρότεινε ακόμη να υπάρξει και ένα πιάτο ελληνικών τυριών ΠΟΠ, που θα προωθείται από ξενοδοχεία και χώρους μαζικής εστίασης.
Σύμφωνα με τον ίδιο η ίδρυση της Διεπαγγελματικής για τη φέτα θα καλύψει και το κενό που υπάρχει νομικά, για την περιφρούρηση του προϊόντος στο εξωτερικό, δεδομένου ότι η Κτηνοτροφική που την κατοχύρωσε έκλεισε. «Αυτό σημαίνει ότι το δικαιώματα της φέτας θα μπορεί να τα διεκδικήσει ο νέος φορέας σε όλο τον κόσμο, όπου δυστυχώς σήμερα παράγουν φέτα και απομίμηση φέτας», σημείωσε ο έμπειρος συνδικαλιστής κτηνοτρόφος, θυμίζοντας, σε αντιδιαστολή, πως «στην Κύπρο που έχει κατοχυρώσει το χαλούμι, ο εκεί φορέας έχει πολλαπλάσια έσοδα από τις δίκες που κερδίζει ανά τον κόσμο, από όσους κάνουν απομίμηση του χαλουμιού, από ό,τι από τις εισφορές που πληρώνουν οι Κύπριοι κτηνοτρόφοι».
Στην τελική ευθεία εισέρχεται, εν τω μεταξύ και η Διεπαγγελματική για το Κρέας, αφού την Κυριακή 17 Φεβρουαρίου, συνέρχονται στη Θεσσαλονίκη τα ιδρυτικά της μέλη, για την υπογραφή της ιδρυτικής διακήρυξης. Αμέσως μετά το κείμενο θα αποσταλεί για νομιμοποίηση από τις νομικές αρχές στο ΥΠΑΑΤ και τα αρμόδια Ευρωπαϊκά όργανα, ώστε σε περίπου 2-3 μήνες να συντελεστεί και η οριστική αναγνώριση του νέου φορέα.
Η αυτοοργάνωση δημιουργεί το μοντέλο της στη Δυτική Θεσσαλία
Ο αγελαδοτρόφος πρέπει να ξέρει ν’ αρμέγει την αγελάδα
Συνεταιρισμοί χωρίς κομματικές ταυτότητες, οι οποίοι θα διοικούνται από ανθρώπους που φορούν γαλότσες και μπαίνουν στο σταύλο, είναι ο μόνος δρόμος για να διατηρηθεί η βιωσιμότητα στην αγελαδοτροφία και στην ελληνική κτηνοτροφία κι όχι το μοντέλο που ξέραμε με τους συνεταιρισμούς-σφραγίδες και τους παραγωγούς ντομάτας που διοικούσαν εργοστάσια γάλακτος.
Την άποψη αυτή διατύπωσε ο σύμβουλος της ομάδας αγελαδοτρόφων και προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, Αλέξανδρος Μανούρας, υπογραμμίζοντας ότι η κατάσταση στον κλάδο είναι πολύ δύσκολη και πολλές εκμεταλλεύσεις κινδυνεύουν ή οδηγούνται σε κλείσιμο, μιας και δεν μπορούν να αντέξουν 3 ή 4 μήνες χωρίς να έχουν πληρωθεί από τις γαλακτοβιομηχανίες.
«Στο αγελαδινό και στο πρόβειο γάλα αντί να αυξάνεται η παραγωγή, βλέπουμε σταδιακά να μειώνεται. Το επάγγελμα κρύβει δυσκολίες στην άσκησή του και είδαμε νέους που έφυγαν από τα αστικά κέντρα για να ασχοληθούν, αλλά έπειτα από μια τριετία καταστράφηκαν οικονομικά και έγιναν ράκη ψυχολογικά» είπε ο κ. Μανούρας, που μίλησε στο συμπόσιο που οργάνωσε η Ελληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία, στην 8η Zootechnia.
Αναφερόμενος στον ΑΣ Αγελαδοτρόφων και Προβατοτρόφων Δυτ. Θεσσαλίας, που συστήθηκε το Μάιο του 2012 και ενεργοποιήθηκε το Σεπτέμβριο, τόνισε πως αποτελεί μια προσπάθεια αυτοοργάνωσης, στην οποία συμμετέχουν 50 μέλη. Η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος προσεγγίζει τα 20.000 λίτρα την ημέρα, ενώ η συνολική ετήσια παραγωγή πρόβειου είναι της τάξης των 1,5 εκατ. λίτρων. Από το Σεπτέμβριο του 2012 έχουν υπογραφεί συμβόλαια με τις Τυράς και Όλυμπος, με τιμή διάθεσης για το αγελαδινό αυξημένη κατά 4 λεπτά από την αντίστοιχη του ΕΛΟΓΑΚ και στο 1 ευρώ για το πρόβειο. Ο συνεταιρισμός προμηθεύει τα μέλη του και με τις αναγκαίες ζωοτροφές χωρίς το κέρδος του μεσάζοντα.
Πρόβατα και αίγες, το 45% της εγχώριας ζωικής παραγωγής
Με αφανισμό απειλούνται περίπου μία στις τρεις αιγοπροβατοτροφικές εκμεταλλεύσεις στη χώρα, κυρίως εκείνες που απαρτίζονται από μικρό αριθμό ζώων, καθώς με βάση το νέο περιβάλλον της ΚΑΠ κρίνονται ως μη βιώσιμες. Η δυσοίωνη αυτή πρόβλεψη δεν είναι το μοναδικό μειονέκτημα του κλάδου, ο οποίος για τα δεδομένα της εθνικής οικονομίας είναι σημαντικός αφού συμμετέχει κατά περίπου 45% στη συνολική ακαθάριστη αξία της ζωικής παραγωγής και κατά σχεδόν 15% στη συνολική αξία της γεωργικής παραγωγής, διατηρώντας 14,3 εκατ. ζώα, σε 265.000 εκμεταλλεύσεις.
Μιλώντας στο πλαίσιο του 19ου Συμποσίου της Ελληνικής Ζωοτεχνικής Εταιρείας, ο αναπληρωτής καθηγητής του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης Σταμάτης Αγγελόπουλος επισήμανε πως ο κλάδος διακρίνεται από τους μικρούς ρυθμούς επιχειρηματικής εξέλιξης, με συνέπεια μειωμένη ανταγωνιστικότητα και απώλεια εσόδων, αλλά και από προβλήματα πιστοποίησης της παραγωγής, καθώς και αποτελεσματικότητας στην εμπορία των προϊόντων. Όσον αφορά τις διαρθρωτικές αγκυλώσεις ο καθηγητής εστίασε στο γεγονός ότι η εκτατική μορφή παραγωγής χαρακτηρίζεται από απλά έως φτωχά καταλύματα, ενώ γενικότερα ο κλάδος διακρίνεται από την έλλειψη αδειών κτηνοτροφικών μονάδων, πολύπλοκη νομοθεσία, γραφειοκρατία, απουσία ηλεκτρονικού συστήματος για την  καταγραφή των μονάδων, υψηλές τιμές ζωοτροφών, υποβαθμισμένους βοσκοτόπους, αλλά και αυξημένα χρέη ελέω δανείων. Ανάλογες αδυναμίες υπάρχουν στη χοιροτροφία και στη βοοτροφία, με σημαντικότερες τη διάρθρωση των εκμεταλλεύσεων, το υψηλό κόστος επένδυσης, τον υπερδανεισμό και τον έντονο ανταγωνισμό από εισαγωγές.
Επιμέλεια: Λιάμης Λεωνίδας
http://www.agrotikabook.gr

Tags: , , , ,

0 Responses to “ Σβήνουν οι νομάδες”

Δημοσίευση σχολίου

Subscribe

Donec sed odio dui. Duis mollis, est non commodo luctus, nisi erat porttitor ligula, eget lacinia odio. Duis mollis

© 2013 Ελεύθερος Κήρυκας. All rights reserved.
Designed by SpicyTricks